Wysoka wrażliwość to cecha temperamentu, a nie zaburzenie. Dzieci wysoko wrażliwe intensywniej odczuwają bodźce – zarówno fizyczne, jak i emocjonalne. Są bardziej podatne na hałas, zapachy, zmiany nastroju innych, ale też niezwykle empatyczne, spostrzegawcze i głęboko przeżywające. W środowisku takim jak Przedszkole, pełnym bodźców, interakcji i zmian, potrzebują one szczególnego wsparcia – nie po to, by je chronić przed światem, ale po to, by mogły w nim funkcjonować w zgodzie ze sobą.
Kim jest dziecko wysoko wrażliwe?
Dziecko wysoko wrażliwe:
- szybko się męczy przy dużej ilości bodźców (np. hałas, tłum, silne światło),
- długo analizuje sytuacje, zanim podejmie działanie,
- reaguje intensywnie – zarówno na stres, jak i na radość,
- zauważa szczegóły, które innym umykają,
- potrzebuje więcej czasu na adaptację do zmian.
To nie jest dziecko „nieśmiałe” czy „problematyczne” – to dziecko, które doświadcza świata głębiej. W odpowiednim środowisku, takim jak wspierające Przedszkole, potrafi rozkwitać i rozwijać swoje wyjątkowe talenty.
Jakie wyzwania niesie za sobą przedszkole dla dziecka wysoko wrażliwego?
Przedszkolna codzienność bywa dla takich dzieci trudna. Głośne zabawy, szybkie przejścia między aktywnościami, nowe twarze i zmiany planów mogą wywoływać przeciążenie. W efekcie dziecko może:
- wycofywać się z aktywności grupowych,
- płakać „bez powodu”,
- długo przyzwyczajać się do nowego miejsca,
- mieć trudności z rozstaniem z rodzicami,
- silnie reagować na krytykę lub niezrozumienie.
Dla nauczyciela to sygnał, by przyjrzeć się potrzebom dziecka, a nie próbować je „przyspieszać” czy „zahartować”.
Jak wspierać dziecko wysoko wrażliwe w przedszkolu?
1. Tworzenie bezpiecznej przestrzeni
Dzieci wysoko wrażliwe potrzebują poczucia przewidywalności i bezpieczeństwa. Warto, aby w sali było spokojne miejsce – np. kącik wyciszenia z poduszkami, kocem, książkami – do którego dziecko może się udać, gdy potrzebuje chwili wytchnienia.
2. Jasne i łagodne komunikaty
Zamiast podnosić głos lub stosować ostre polecenia, lepiej mówić spokojnie, jasno i z empatią. Dziecko wysoko wrażliwe lepiej reaguje na prośby niż na nakazy. Warto tłumaczyć, co się dzieje i co się wydarzy – np. „Za chwilę będzie obiad, więc zaczniemy porządkować zabawki”.
3. Szacunek dla granic dziecka
Ważne, by nie zmuszać dziecka do aktywności, jeśli nie czuje się gotowe. Można zaprosić do obserwacji lub delikatnie zachęcić. Nacisk może spowodować zamknięcie się lub frustrację. W Przedszkolu, które rozumie różnice indywidualne, każde dziecko ma prawo do swojego tempa.
Wspieranie, a nie izolowanie
Częstym błędem jest chęć ochrony dziecka wysoko wrażliwego przed wszystkim, co mogłoby je „zranić” – hałasem, konfliktami, porażkami. Ale to nie pomaga w adaptacji. Celem jest stworzenie takich warunków, by dziecko mogło uczestniczyć w życiu grupy – bez przeciążenia, ale też bez wykluczenia.
- Zamiast unikać hałaśliwych zabaw – warto umożliwić dziecku wybór, kiedy do nich dołączy.
- Zamiast ograniczać kontakty – pomóc budować relacje w małych grupach, w spokojniejszych warunkach.
- Zamiast nadmiernej ochrony – dać przestrzeń do wyrażania emocji i uczenia się samoregulacji.
Dzieci wysoko wrażliwe mogą być liderami empatii, kreatywności i refleksyjności – pod warunkiem, że pozwolimy im pozostać sobą, a nie próbujemy ich „naprawiać”.
Współpraca z rodzicami
Ważnym elementem pracy z dzieckiem wysoko wrażliwym w przedszkolu jest dialog z rodzicami. To oni najlepiej znają swoje dziecko i mogą wskazać, co działa, a co nie. Warto:
- rozmawiać o zachowaniach i reakcjach dziecka w różnych sytuacjach,
- wspólnie szukać rozwiązań,
- wspierać rodziców w zrozumieniu, że wysoka wrażliwość nie wymaga „wzmacniania”, tylko akceptacji.
Przedszkole, które buduje taką partnerską relację z domem, daje dziecku poczucie ciągłości i spójności.
Przedszkole przyjazne wrażliwości
W naszym przedszkolu staramy się dostrzegać każde dziecko – także te, które nie wchodzą do sali z impetem, ale najpierw obserwują. Wiemy, że dzieci wysoko wrażliwe potrzebują spokoju, czasu i uważności – i dajemy im to każdego dnia. Więcej o naszym podejściu przeczytasz na stronie: https://bajkowyzakatek.rzeszow.pl/
Podsumowanie
Wysoka wrażliwość to nie słabość – to inny sposób doświadczania świata. Dzieci wysoko wrażliwe w przedszkolu potrzebują przestrzeni, by oddychać, uczyć się i działać na własnych warunkach. Przedszkole, które wspiera zamiast ograniczać, to miejsce, gdzie takie dzieci mogą rosnąć z poczuciem, że są ważne, rozumiane i wystarczające – właśnie takie, jakie są.
